5/10 10h – 12h30 Workshops
Centre Culturel Perwez
Workshop 1: Kaïa Kater
L’artiste canadienne d’ascendance grenadienne et joueuse de banjo Kaïa Kater intègre dans sa musique diverses influences et histoires du Canada, de la Grenade et des Appalaches. Dans cet atelier, Kaïa abordera son style de clawhammer, ainsi que l’apport des peuples issus d’Afrique, souvent oubliés, aux développements du banjo. Il y a aura des ballades anciennes, de nouvelles compositions, ainsi que quelques pièces en l’honneur de Derroll Adams célébré par ce festival.
De Canadese banjospeelster en kunstenares Kaïa Kater, van Grenadese afkomst, verwerkt verschillende invloeden en verhalen uit Canada, Grenada en de Appalachen in haar muziek. In deze workshop zal Kaïa haar clawhammer stijl bespreken, evenals de bijdrage van de vaak vergeten volkeren van Afrika aan de ontwikkeling van de banjo. Er zullen oude ballads en nieuwe composities klinken, en ook een paar stukken ter ere van Derroll Adams, die op dit festival gevierd wordt.
Grenadian-Canadian artist and banjo player Kaïa Kater brings diverse influences and history from Canada, Grenada, and Appalachia into her music. In this workshop Kaia will expand on her clawhammer playing style, as well as the oft-forgotten Black history of the banjo. This workshop promises to feature old time ballads, new songs and interesting stories. There may also be a few tunes honoring the festival’s namesake, Derroll Adams.
Matériel/materiaal/material:
-Banjo à 5 cordes/5str banjo
Workshop 2: Jérémie Fraboni (Hills of Belgium)
Le clawhammer est une technique traditionnelle du banjo, antérieure au développement du jeu à trois doigts popularisé dans le bluegrass. Principalement associée aux musiques old-time des Appalaches, cette technique peut également être adaptée à des styles contemporains tels que la folk, la country ou la pop. Le clawhammer est idéal tant pour accompagner le chant que pour jouer des mélodies enrichies de rythmes, de bourdons et d’accords. Son apprentissage est accessible à tous, sans nécessiter de connaissances en solfège ou en lecture de tablatures. L’approche pédagogique privilégie l’écoute, l’observation et la reproduction sans support écrit, ce qui favorise la mémorisation des morceaux et développe la capacité à en apprendre de nouveaux, que ce soit chez soi ou lors de jam sessions.
Le cours se concentrera sur la maitrise des techniques de bases (et un aperçu des techniques plus complexes telles que le drop thumb, l’alternate string pull-off, le Galax lick pour les élèves moins débutants) et l’apprentissage à l’oreille d’un morceau issu du répertoire de Derroll Adams : Oregon.
Matériel :
- Un banjo 5 cordes est indispensable (présence de la chanterelle).
- Un accordeur (à pince).
- Un capo.
- Cordes de secours.
- Enregistreur audio ou vidéo (ou smartphone).
De clawhammer is een traditionele banjotechniek die dateert van voor de ontwikkeling van de drievingerige stijl die populair is in bluegrass. Deze techniek wordt vooral geassocieerd met old-time Appalachen, maar kan ook worden aangepast aan hedendaagse stijlen zoals folk, country en pop. De clawhammer is ideaal voor zowel het begeleiden van zang als voor het spelen van melodieën verrijkt met ritmes, drones en akkoorden. Iedereen kan de clawhammer leren spelen, zonder kennis van muziektheorie of tabulatuur. De lesmethode is gebaseerd op luisteren, observeren en reproduceren, zonder schriftelijke ondersteuning, wat helpt om de stukken te onthouden en het vermogen te ontwikkelen om nieuwe stukken te leren, thuis of tijdens jamsessies.
De cursus richt zich op het beheersen van de basistechnieken (en een overzicht van complexere technieken zoals de drop thumb, alternate string pull-off en Galax lick voor minder ervaren studenten) en het op het gehoor leren van een stuk uit het repertoire van Derroll Adams: Oregon.
Materiaal:
- Een 5-snarige banjo is essentieel (cantharel aanwezig).
- Een stemapparaat (met tang).
- Een capo.
- Reserve snaren.
- Audio- of videorecorder (of smartphone).
The clawhammer is a traditional banjo technique, predating the development of three-finger playing popularized in bluegrass. Mainly associated with old-time Appalachian music, this technique can also be adapted to contemporary styles such as folk, country and pop. The clawhammer is ideal both for accompanying vocals and for playing melodies enriched with rhythms, drones and chords. The clawhammer is accessible to all, with no need for knowledge of music theory or tablature reading. The pedagogical approach favors listening, observation and reproduction without written support, which encourages the memorization of pieces and develops the ability to learn new ones, whether at home or during jam sessions.
The course will focus on mastering basic techniques (and an overview of more complex techniques such as drop thumb, alternate string pull-off, Galax lick for less beginner students) and learning by ear a piece from Derroll Adams’ repertoire: Oregon.
Material:
Audio or video recorder (or smartphone).
A 5-string banjo is essential (presence of chanterelle).
A tuner (with pliers).
Capo.
Spare strings.
Workshop 3: Lorcan Fahy (Hills of Belgium)
Apprendre à l’oreille : « If you can hear it, you can play it ! »
Les musiques traditionnelles américaines, ainsi que la plupart d’autres musiques, viennent des traditions orales. Elles se transmettent depuis des décennies, voir des siècles au sein de différents territoires. La particularité de la musique qui nous intéresse ici, c’est qu’elle est une synthèse à la fois de cultures européennes (principalement d’Europe Occidentale et des îles britanniques), de cultures africaines apportées par les esclaves (principalement d’Afrique de l’Ouest) et enfin de cultures autochtones (les Natives).
Elles se sont ensuite transmises, transportées, mélangées et modifiées à travers le pays grâce aux familles, aux marchands, aux nouveaux arrivants…
Afin de rester le plus fidèle à cette tradition, il est vivement conseillé d’apprendre cette musique de la même manière : à l’oreille (sans partition) et en groupe.
Dans cet atelier, je donnerai des pistes pour pouvoir développer son oreille et je montrerai des outils online très utiles afin d’apprendre ce répertoire.
À la fin de la séance, vous aurez en main une méthode efficace pour pouvoir vous débrouiller seul à la maison !
Matériel :
- Son instrument de musique (ouvert à tous)
- De quoi prendre note.
Leren op het gehoor: “If you can hear it, you can play it!”
Traditionele Amerikaanse muziek komt, net als de meeste andere muziek, voort uit mondelinge tradities. Ze worden al tientallen jaren, zelfs eeuwen, doorgegeven in verschillende delen van de wereld. Het bijzondere aan de muziek waar we hier in geïnteresseerd zijn, is dat het een synthese is van Europese culturen (voornamelijk uit West-Europa en de Britse eilanden), Afrikaanse culturen die door slaven werden meegebracht (voornamelijk uit West-Afrika) en uiteindelijk inheemse culturen (de Natives).
Deze culturen werden vervolgens doorgegeven, getransporteerd, vermengd en aangepast door families, kooplieden en nieuwkomers…
Om zo trouw mogelijk te blijven aan deze traditie, raden we je sterk aan om deze muziek op dezelfde manier te leren: op het gehoor (zonder bladmuziek) en in een groep.
In deze workshop geef ik je tips over hoe je je gehoor kunt ontwikkelen en laat ik je een aantal handige online tools zien om dit repertoire te leren.
Aan het eind van de sessie heb je een effectieve methode in handen waarmee je thuis zelfstandig aan de slag kunt!
Materiaal:
- Je muziekinstrument (open voor iedereen)
- Een notitieblokje.
Learning by ear: “If you can hear it, you can play it!”
Traditional American music, like most other music, comes from oral traditions. They have been passed down for decades, even centuries, in different territories. What’s special about the music we’re talking about here is that it’s a synthesis of European cultures (mainly from Western Europe and the British Isles), African cultures brought by slaves (mainly from West Africa) and, finally, indigenous cultures (the Natives).
These were then passed on, transported, mixed and modified throughout the country by families, merchants and new arrivals…
To remain as faithful as possible to this tradition, we strongly recommend learning this music in the same way: by ear (without sheet music) and in a group.
In this workshop, I’ll give you tips on how to develop your ear and show you some useful online tools for learning this repertoire.
By the end of the session, you’ll have in hand an effective method for getting by on your own at home!
Material:
- Your musical instrument (open to all)
- Note-taking equipment.
2/10 – 5/10 – Films
Centre Culturel de Perwez
En boucle/Looped/In lus
« Derroll Adams – l’Homme au Banjo » (« Derroll Adams – I was born in Portland Town)
Patrick Ferryn & Denise Vindevogel
FR// Au début des années soixante, la silhouette de Derroll Adams a hanté divers bistrots autour de la Grand-Place dont le célèbre Welkom Café, rendez-vous des artistes et de la bohème bruxelloise. Patrick Ferryn a eu la bonne idée de consacrer un documentaire à l’un des hommes qui a introduit la musique traditionnelle américaine en Europe. Né en 1925, à Portland en Oregon, Derroll Adams est décédé le 10 février 2000 à Anvers. Le film retrace l’itinéraire d’un homme qui, à l’instar de Pete Seeger, Arlo Guthrie, Jack Elliott et Allan Taylor, a représenté la folksong américaine. Derroll Adams nous conte son enfance pauvre et chahutée pendant la grande dépression des années trente. Après un passage pénible dans la marine américaine où il découvre le banjo, il s’inscrit à l’école des Beaux-Arts à Portland et rencontre Pete Seeger. Auteur-compositeur, engagé dans la contestation sociale, ce que l’on appelait la protest song et dont Bob Dylan fut le héraut dans les années soixante, Derroll Adams parcourt la Californie tout comme Woody Guthrie en son temps. En 1957, il débarque à Londres pour rejoindre Jack Elliott. Les deux compères font découvrir aux jeunes musiciens européens le répertoire de la folk music américaine. Après un périple sur le continent et une halte parisienne, Derroll Adams s’installe à Bruxelles. Nous sommes en 1958. Proche du courant de la beat génération, Derroll Adams devient l’un des pôles de la vie artistique bruxelloise. Le film de Patrick Ferryn nous propose le portrait d’un homme au charisme rare, à travers de précieux témoignages, des extraits musicaux et des documents d’archives.
NL// In het begin van de jaren 1960 spookte de figuur van Derroll Adams rond in verschillende bistro’s op de Grote Markt, waaronder het beroemde Welkom Café, een ontmoetingsplaats voor kunstenaars en de Brusselse bohémienscene. Patrick Ferryn had het goede idee om een documentaire te wijden aan een van de mannen die traditionele Amerikaanse muziek in Europa introduceerde. Derroll Adams werd geboren in Portland, Oregon in 1925 en stierf in Antwerpen op 10 februari 2000. De film schetst de carrière van een man die, net als Pete Seeger, Arlo Guthrie, Jack Elliott en Allan Taylor, de Amerikaanse folksong vertegenwoordigde. Derroll Adams vertelt over zijn arme en moeilijke jeugd tijdens de Grote Depressie van de jaren 1930. Na een pijnlijke tijd bij de Amerikaanse marine, waar hij de banjo ontdekte, schreef hij zich in aan de Portland School of Fine Arts en ontmoette Pete Seeger. Als liedjesschrijver die zich inzette voor de sociale protestbeweging die bekend staat als protestsong en waarvan Bob Dylan de voorbode was in de jaren 1960, reisde Derroll Adams door heel Californië, net als Woody Guthrie in zijn tijd. In 1957 landde hij in Londen om zich bij Jack Elliott aan te sluiten. Het tweetal liet jonge Europese muzikanten kennismaken met het repertoire van de Amerikaanse folkmuziek. Na een tournee over het continent en een tussenstop in Parijs vestigde Derroll Adams zich in Brussel. Het was 1958. Dicht bij de beatgeneratie werd Derroll Adams een van de brandpunten van het artistieke leven in Brussel. De film van Patrick Ferryn biedt ons een blik op zijn leven en werk.
ENG// In the early 1960s, the figure of Derroll Adams haunted various bistros around the Grand-Place, including the famous Welkom Café, a meeting place for artists and the Brussels bohemian scene. Patrick Ferryn had the good idea of devoting a documentary to one of the men who introduced traditional American music to Europe. Born in Portland, Oregon in 1925, Derroll Adams died in Antwerp on 10 February 2000. The film traces the career of a man who, like Pete Seeger, Arlo Guthrie, Jack Elliott and Allan Taylor, represented American folksong. Derroll Adams recounts his poor and troubled childhood during the Great Depression of the 1930s. After a painful stint in the US Navy, where he discovered the banjo, he enrolled at the Portland School of Fine Arts and met Pete Seeger. A songwriter committed to the social protest movement known as protest song, of which Bob Dylan was the herald in the 1960s, Derroll Adams travelled the length and breadth of California, just like Woody Guthrie in his day. In 1957, he landed in London to join Jack Elliott. The pair introduced young European musicians to the repertoire of American folk music. After a tour of the continent and a stopover in Paris, Derroll Adams settled in Brussels. The year was 1958. Close to the beat generation, Derroll Adams became one of the focal points of artistic life in Brussels. Patrick Ferryn’s film offers us a glimpse of his life and work.
2/10 au 5/10
En Boucle/Looped/In lus
Interview Gérard De Smaele – « A quoi vous jouez ? »
Une réalisation de « Point Culture », Le banjo est un instrument à cordes pincées nord-américain mais d’origine africaine. Il est en effet dérivé de luths d’Afrique de l’Ouest importés par les esclaves noirs aux États-Unis et fortement transformés au fil du temps. Il possède un long manche et une caisse de résonance ronde. C’est un instrument important dans les styles old time, country et folk.
Gérard De Smaele est un musicien belge, joueur de banjo et fin connaisseur de l’histoire de l’instrument et de son répertoire.
A production of “Point Culture”, The banjo is a North American plucked string instrument of African origin. It is in fact derived from West African lutes imported by black slaves to the United States and heavily transformed over time. It has a long neck and a round sound box. It is an important instrument in old time, country and folk styles.
Gérard De Smaele is a Belgian musician, banjo player and connoisseur of the history of the instrument and its repertoire.
Een productie van “Point Culture”, de banjo is een Noord-Amerikaans tokkelinstrument van Afrikaanse afkomst. Het is in feite afgeleid van West-Afrikaanse luiten die door zwarte slaven naar de Verenigde Staten zijn geïmporteerd en in de loop van de tijd sterk zijn getransformeerd. Hij heeft een lange hals en een ronde klankkast. Het is een belangrijk instrument in oude, country- en folkstijlen.
Gérard De Smaele is een Belgische muzikant, banjospeler en kenner van de geschiedenis van het instrument en zijn repertoire.
“A Banjo Frolic”
Patrick Ferryn & Gérard De Smaele
FR// Nous avons vu les films « Bonnie and Clyde », « Deliverance » et plus récemment « Oh Brother ! Where Art Thou ». Ces films ont permis de faire connaître la musique des Appalaches et le banjo à cinq cordes à un public international plus large. A Banjo Frolic aborde le même sujet, en témoignant de la vitalité actuelle et de la signification de la musique traditionnelle aux États-Unis. Nous avons conduit d’Atlanta GA à Washington DC (où se trouvent la Bibliothèque du Congrès et la Smithsonian Institution, deux immenses dépôts de musique folklorique), et avons traversé l’ouest de la Caroline du Nord et de la Virginie, les Blue Ridge et les Smoky Mountains. Les régions des Appalaches que nous avons visitées sont le nid de la musique old-time (ou bluegrass), qui se distingue des tendances commerciales habituelles de la musique country.
A Banjo Frolic soulève plusieurs questions telles que la conservation, la transmission et la transformation de l’héritage musical du Sud. Le contexte présenté est celui d’une Amérique éloignée des clichés habituels.
NL// We hebben de films “Bonnie and Clyde”, “Deliverance” en meer recent “Oh Brother! Where Art Thou.” Deze films brachten Appalachian muziek en de vijf-snarige banjo naar een breder internationaal publiek. A Banjo Frolic gaat over hetzelfde onderwerp en getuigt van de huidige vitaliteit en betekenis van traditionele muziek in de Verenigde Staten. We reden van Atlanta GA naar Washington DC (de thuisbasis van de Library of Congress en het Smithsonian Institution, twee enorme folk-muziek opslagplaatsen), en door het westen van North Carolina en Virginia, de Blue Ridge en de Smoky Mountains. De Appalachen die we bezochten zitten in het nest van de old-time muziek (ook bluegrass), die zich onderscheidt van de gebruikelijke commerciële trends van de countrymuziek.
A Banjo Frolic stelt verschillende kwesties aan de orde zoals behoud, overdracht en transformatie van het zuidelijke muzikale erfgoed. De gepresenteerde context is een Amerika dat ver verwijderd is van de gebruikelijke clichés.
ENG// We have seen the films « Bonnie and Clyde, » « Deliverance, » and more recently « Oh Brother! Where Art Thou. » These movies took Appalachian music and the five-string banjo to a broader international audience. A Banjo Frolic addresses the same subject, providing testimony about the present vitality and meaning of traditional music in the United States. We drove from Atlanta GA to Washington DC (home of the Library of Congress and the Smithsonian Institution, two huge folk-music repositories), and throughout western North Carolina and Virginia, the Blue Ridge and the Smoky Mountains. The Appalachian areas we visited are in the nest of old-time music (also bluegrass), which is distinct from the usual commercial trends of the country music.
A Banjo Frolic raises several issues like conservation, transmission, and transformation of the Southern musical heritage. The context presented is an America distant from the usual clichés.
“Derroll, entre pinceau et banjo”/ “Derroll, between brush and banjo”
Michel Baudour
Derroll entre Pinceau et Banjo (19 min., 2024)
En fait, le titre aurait dû être « Derroll, du Pinceau au Banjo »
Car Derroll Adams a suivi les cours au Reed College de Portland (Oregon), afin de s’affirmer comme artiste peintre.
Mais la rencontre avec Pete Seeger l’orienta vers le banjo à 5 cordes.
Et Derroll doit sa renommée à ces 5 cordes.
Cependant, la 6ème corde de son arc est son indéniable talent de regard sur les autres et sur le monde qu’il transmet par des croquis, des aquarelles et des peintures.
Séduit par ses peintures et par les couleurs, les mouvements du pinceau dans ses toiles, j’ai ressenti la nécessité de montrer une facette peu connue de Derroll.
Un monde pas toujours souriant mais grave, parfois dramatique, un monde de visages qui crient, qui inquiètent, qui manipulent, mais un monde d’espoir aussi avec des musiciens qui feront oublier les conflits et affirmer par la poésie des couleurs, par la touche mouvante du pinceau le vrai message humaniste d’amitié, de fraternité et d’égalité des hommes.
Michel Baudour
Derroll, van penseel tot banjo (19 min., 2024)
Eigenlijk had de titel “Derroll, van penseel tot banjo” moeten zijn.
Derroll Adams ging naar het Reed College in Portland, Oregon, om zich te vestigen als schilder.
Maar een ontmoeting met Pete Seeger bracht hem op het spoor van de 5-snarige banjo.
En aan die 5 snaren dankt Derroll zijn faam.
Maar de 6e snaar van zijn boog is zijn onmiskenbare talent om naar anderen en de wereld te kijken, wat hij overbrengt via zijn schetsen, aquarellen en schilderijen.
Verleid door zijn schilderijen en door de kleuren en penseelstreken op zijn doeken, voelde ik de behoefte om een weinig bekende kant van Derroll te laten zien.
Een wereld die niet altijd lacht, maar serieus is, soms dramatisch, een wereld van gezichten die schreeuwen, die zich zorgen maken, die manipuleren, maar ook een wereld van hoop met muzikanten die ons de conflicten doen vergeten en die, door de poëzie van de kleuren, door de
ontroerende penseelstreken, de echte humanistische boodschap van vriendschap, broederschap en menselijke gelijkheid bevestigen.
Michel Baudour
Derroll from Brush to Banjo (19 min., 2024)
In fact, the title should have been “Derroll, from Brush to Banjo”.
For Derroll Adams attended the Reed College in Portland, Oregon, to establish himself as a painter.
But a meeting with Pete Seeger turned him towards the 5-string banjo.
And Derroll owes his fame to those 5 strings.
However, the 6th string of his bow is his undeniable talent for looking at others and the world, which he conveys through sketches, watercolors and paintings.
Seduced by his paintings and by the colors and brush movements in his canvases, I felt the need to show a little-known facet of Derroll.
A world not always smiling, but serious, sometimes dramatic, a world of screaming, worried, manipulating faces, but also a world of hope, with musicians who will make us forget conflicts and affirm, through the poetry of colors and the moving brushstrokes, the true humanist message of friendship, fraternity and human equality.
Michel Baudour